Αλήθεια, έχετε σκεφτεί γιατί οι προηγούμενες δεκαετίες μας έδωσαν τόσες πολλές και διαχρονικές επιτυχίες; Έχετε αναρωτηθεί ποιος ήταν ο λόγος που οι δεκαετίες του 70, του 80 αλλά και του 90 άφησαν πίσω τους μία παρακαταθήκη κλασικών δίσκων που θα τους μνημονεύουν οι επόμενες γενιές στο διηνεκές; Προφανώς και η απάντηση σε τέτοιου είδους ερωτήματα δεν είναι ούτε απλή ούτε φυσικά μονοδιάστατη αφού η ανάλυση τέτοιου είδους φαινομένων απαιτεί προσεκτική προσέγγιση σε πολλά επίπεδα. Με άλλα λόγια είναι ερωτήματα με πολυπαραγοντικές απαντήσεις. Όμως πίσω από όλα αυτά υπάρχει ένας κοινός παρανομαστής που δεν είναι άλλος από τη μουσική βιομηχανία η οποία σήμερα ναι μεν δεν είναι απούσα αλλά σίγουρα δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτό που γνωρίσαμε στις προηγούμενες δεκαετίες.
Προσωπικά, δεν έχω κρύψει ποτέ την πάγια υπερασπιστική μου άποψη για τους…χαρτογιακάδες και τους κουστουμάτους τύπους που τόσο πολύ απεχθάνονταν οι μουσικοί αλλά δίχως αυτούς δεν θα έκαναν ποτέ καριέρα. Δίχως τα χρήματα, την επιμονή, την εμπιστοσύνη και την επιρροή των πολυεθνικών κολοσσών δεν υπήρχε ποτέ περίπτωση να γιγαντωθούν ονόματα όπως οι Metallica, Maiden, Bon Jovi, Guns N’ Roses, Def Leppard…η λίστα είναι ατελείωτη. Μην τρέφετε καμία αυταπάτη ότι το ταλέντο και μόνο αρκεί για την επιτυχία. Η ιστορία είναι γεμάτη από συγκροτήματα που θα μπορούσαν να καταφέρουν πολλά αλλά για διάφορους λόγους έμειναν στα αζήτητα. Και το αντίθετο. Λιγότερο ταλαντούχοι μουσικοί έγιναν superstars γιατί έκαναν τις κατάλληλες επιχειρηματικές κινήσεις. Από το management, τις δισκογραφικές εταιρίες και τα touring agencies μέχρι τους παραγωγούς και τους A&R τύπους, τα συγκροτήματα είχαν από πίσω τους ένα ολόκληρο επιτελείο ατόμων που δούλευαν για αυτά.
Όπως κάθε επιχείρηση, έτσι και οι δισκογραφικές εταιρείες δεν ήθελαν να χάνουν χρήματα. Ήθελαν να δουν τις επενδύσεις τους να πιάνουν τόπο και να αποφέρουν κέρδη. Απολύτως θεμιτό και ορθολογικό. Όταν ο φημισμένος John Kalodner –ο άνθρωπος που το όνομα του ήταν συνώνυμο με…ιδιότητα αφού στα credits των δίσκων έβλεπες το περίφημο John Kalodner: John Kalodner- έπιασε τον Coverdale και του είπε ότι για να κάνει επιτυχία στην Αμερική πρέπει να απολύσει όλο (σχεδόν) το συγκρότημα και να προσλάβει μουσικούς που θα ταιριάζουν στο MTV και θα έχουν όλοι το κατάλληλο image δεν ήταν κάτι που το συζητούσε αλλά το απαιτούσε. Όταν ο Bill Aucoin επένδυε στους KISS χιλιάδες δολάρια από τον προσωπικό του λογαριασμό όντας χρεωμένος σε όλες τις τράπεζες, έβλεπε κάτι σε αυτούς που ελάχιστοι έβλεπαν. Όταν ο Mutt Lange κλεινόταν στο studio για μήνες προκειμένου να πετύχει τον ήχο που ήθελε το έκανε γιατί ήθελε να βγάλει δίσκους για τους οποίους θα μιλάμε τις επόμενες δεκαετίες. Όταν οι πολυεθνικές ξόδευαν εκατομμύρια σε video-clips προκειμένου να παιχτούν στο MTV ή έδιναν πακτωλό χρημάτων σε ραδιοφωνικούς σταθμούς για να ακουστεί ένα single επένδυαν στο συγκρότημα. Μπορούμε να αναφέρουμε και άλλα πολλά που σχηματίζουν ακόμη πληρέστερη εικόνα αλλά νομίζω ότι όλοι κατανοούμε τη γενική ιδέα.
Θα αναρωτηθεί, ενδεχομένως, κάποιος τι άλλαξε. Ξανά, η απάντηση δεν είναι απλή. Προφανώς και η τεχνολογική εξέλιξη αναδιαμόρφωσε ριζικά το τοπίο επηρεάζοντας αναπόδραστα και τη μουσική η οποία πάντα αντανακλούσε την κοινωνία. Αυτό δεν συμβαίνει, άλλωστε, με κάθε μορφή τέχνης; Το κυριότερο είναι όμως ότι διαμορφώθηκε μία άλλη καταναλωτική συνείδηση με τον μέσο οπαδό της μουσικής να θεωρεί δεδομένο ότι δεν θα πληρώσει για ένα προϊόν ανεξαρτήτως αν ένας μουσικός έχει ξοδέψει άπειρες ώρες δημιουργίας και πολλά χρήματα για να προσφέρει στον κόσμο το έργο του. Εκεί που κάποτε η επιτυχία υπολογιζόταν με τα εκατομμύρια πωλήσεων τώρα βασίζεται στα streamings του Spotify και της κάθε λογής πλατφόρμας που αποδίδει ψίχουλα στους καλλιτέχνες. Και το παράδοξο είναι ότι ο κόσμος συνεχίζει να δίνει δυναμικό παρόν στις συναυλίες προσφέροντας απλόχερα την αγάπη του στα συγκροτήματα. Αυτό δεν αλλάζει. Αυτό που σίγουρα έχει αλλάξει, όμως, είναι η…άρνηση να αγοράσει το εκάστοτε νέο δημιούργημα σε φυσικό προϊόν τουλάχιστον.
Στο δια ταύτα η κοινωνία έχει αλλάξει και μαζί της η μουσική. Το ταλέντο δεν λείπει και ακόμη βγαίνουν σπουδαίοι δίσκοι οι οποίοι όμως λόγω του φρενήρους ρυθμού ζωής αδυνατούν να διεκδικήσουν προνόμιο κλασικού status. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι και ο κόσμος πλέον ακούει μεμονωμένα τραγούδια και όχι ολόκληρους δίσκους…μιλάμε πάντα για την πλειοψηφία των ακροατών. Κλείνοντας αυτό το μικρό κείμενο, θα ήθελα να πω το εξής: κάθε φορά που υπερασπίζομαι τη μουσική βιομηχανία των προηγούμενων δεκαετιών μου έρχονται τα λόγια του τεράστιου Jim Peterik όταν σε συνέντευξη που μας είχε παραχωρήσει είχε πει την εξής αφοπλιστική κουβέντα: “Σήμερα για να δημιουργήσουμε ένα δίσκο ξοδεύουμε τόσα χρήματα όσα χρειαζόμασταν στα 80ς για να καταλήξουμε στον ήχο που θέλουμε να έχουν τα πιατίνια σε ένα album”! Για αυτό όμως ακόμη μιλάμε για τον κρυστάλλινο ήχο του “Hysteria” και έχουμε θεοποιήσει μορφές σαν τον Mutt Lange, τον Bob Rock, τον Bob Ezrin κ.α. Ήταν μία μουσική βιομηχανική επανάσταση και ήμασταν τυχεροί που τη ζήσαμε…
Σάκης Νίκας
