Ο John Norum κυκλοφόρησε πρόσφατα το εξαιρετικό προσωπικό του album “Gone To Stay” το οποίο πήρε διθυραμβικές κριτικές ενώ δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι πρόκειται για την καλύτερη του δουλειά ύστερα από τα μέσα της δεκαετίας του 90. Ο κιθαρίστας των Europe βρίσκεται στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής και μας μιλάει για…όλα! Ποια είναι η γνώμη του για τους Ghost και τους Hammerfall; Ποια είναι η αγαπημένη του περίοδος στην καριέρα του David Bowie και γιατί; Ποια ήταν η τελευταία σπουδαία hard rock μπάντα; Το καλύτερο όμως μας το άφησε για το τέλος… Συνέντευξη: Σάκης Νίκας
Rockpages.gr: John, έχουν περάσει 12 χρόνια από το τελευταίο σου solo album. Ξέρω ότι είσαι απασχολημένος με τους Europe αλλά γιατί σου πήρε τόσο καιρό να κυκλοφορήσεις νέο υλικό;
John Norum: Όπως είπες, οι Europe απασχολούν πολύ από το χρόνο μου. Αυτός είναι ο βασικός λόγος. Κάνουμε περιοδείες σχεδόν κάθε χρόνο και κυκλοφορούμε δίσκους σε τακτική βάση μετά την επανασύνδεση μας το 2004. Επίσης, πρέπει να περνάω χρόνο με την οικογένειά μου, οπότε δεν είχα πραγματικά τον χρόνο να επικεντρωθώ σε ένα solo album… μέχρι τώρα. Έτσι, όταν ο Covid χτύπησε τον κόσμο και έπρεπε να ακυρώσουμε τις συναυλίες που είχαμε κλείσει…για παράδειγμα, είχαμε μια αμερικανική περιοδεία μαζί με τους Foreigner για δύο μήνες, βρήκα την ευκαιρία να αρχίσω να γράφω μερικά τραγούδια για solo δίσκο γιατί είχε περάσει πολύς καιρός από τον τελευταίο.
Rockpages.gr: John, δεν έχω διαβάσει τόσες πολλές θετικές κριτικές για έναν δίσκο σου από τις μέρες του “Face The Truth”. Υποθέτω ότι πρέπει να έκανες κάτι πολύ καλά με το “Gone To Stay” και να είσαι ικανοποιημένος.
John Norum: (γέλια) Υποθέτω ότι είναι έτσι, αν και δεν διαβάζω πια κριτικές. Είναι μόνο η γνώμη ενός ανθρώπου…δεν έχει και μεγάλη σημασία. Όχι για μένα τουλάχιστον. Ξέρω όμως ότι το album είναι καλό γιατί έχουμε δουλέψει τόσο σκληρά και επειδή είναι κάτι που κάνω για δεκαετίες, ξέρω πότε κάτι είναι πραγματικά καλό (γέλια)! Του χρόνου γιορτάζουμε με τους Europe την 40η επέτειό μας, οπότε ναι…είμαι στη μουσική εδώ και πολλά χρόνια! Δεν φταίω εγώ αν οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ή δεν εκτιμούν ένα album όταν είναι καλό. Για παράδειγμα, πιστεύω ακράδαντα ότι το “Worlds Away” ήταν ένα υπέροχο άλμπουμ…μπροστά από την εποχή του. Κάποιοι δεν το κατάλαβαν καθόλου. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι’ αυτό. Ωστόσο, μου αρέσει πολύ το “Gone To Stay”. Όσο μεγαλώνεις, γίνεσαι καλύτερος…είναι σαν μια φυσική εξέλιξη. Δεν λέω ότι γίνομαι καλύτερος ως κιθαρίστας, αλλά σίγουρα βελτιώνομαι στον τομέα της σύνθεσης, των ενορχηστρώσεων και των ιδεών γενικότερα.
Rockpages.gr: Ξέρω ότι είπες ότι δεν δίνεις σημασία στις κριτικές, αλλά θέλω να ακούσεις ένα απόσπασμα από αυτά που έγραψα στην παρουσίαση μου για το album σου: «Ο Norum καταφέρνει με το “Gone To Stay” να δημιουργεί τραγούδια που ισορροπούν τέλεια ανάμεσα σε δύο κόσμους: τα blues και τον αμιγώς hard rock ήχο». Συμφωνείς με αυτή την περιγραφή;
John Norum: Nαι…100%! Αυτό ακριβώς είναι το “Gone To Stay”. Είναι ένα album που συνδυάζει αυτά τα δύο στοιχεία με μερικές μπαλάντες ενδιάμεσα. Αυτό είναι που μου αρέσει. Δεν ήθελα να ηχογραφήσω ένα απλό hard rock άλμπουμ ή ένα καθαρό blues album. Έχω κάνει αυτά τα πράγματα τόσο καιρό και θέλω να πειραματιστώ στον τομέα της σύνθεσης. Ένα καλό τραγούδι είναι ένα καλό τραγούδι ανεξάρτητα από το στυλ του. Το καταλαβαίνεις όταν το ηχογραφείς. Δεν έχει σημασία αν είναι τραγούδι reggae ή hard rock (γέλια)! Αυτό είναι το καλύτερο στοιχείο της δημιουργίας ενός solo album. Έχεις την ελευθερία να κάνεις τα πράγματα με τον τρόπο που πραγματικά θέλεις να τα κάνεις. Ξέρεις…είμαι μεγάλος θαυμαστής του David Bowie και πάντα μου άρεσε ο τρόπος που προσέγγιζε τη μουσική με διαφορετικά στυλ. Τα albums του ήταν τόσο διαφορετικά και δεν ήξερες πραγματικά τι θα ακούσεις από αυτόν. Πάντα τον θαύμαζα που δεν φοβόταν να πειραματιστεί με πράγματα και ήχους.
Rockpages.gr: Ο David Bowie είναι το ιδανικό πρότυπο για όλους όσους εκτιμούν τη μουσική και την τέχνη γενικότερα. Μιας και τον ανέφερες, επίτρεψε μου να σου πω ότι έκανες εξαιρετική δουλειά με τη διασκευή σου στο “Lady Grinning Soul” από το “Aladdin Sane”. Μπορεί να είμαι προκατειλημμένος, αλλά εκείνη η glam rock εποχή του David Bowie είναι η αγαπημένη μου. Αλήθεια, έχεις κάποια αγαπημένη περίοδο από την καριέρα του Bowie;
John Norum: Ω ναι…το “Aladdin Sane” και το “Ziggy Stardust” είναι οι αγαπημένοι μου δίσκοι του Bowie. Μεγάλωσα με αυτούς τους δίσκους, οπότε σημαίνουν πολλά για μένα. Αλλά ναι…η glam rock περίοδος ήταν η καλύτερή του. Το “Diamond Dogs” και το “Pin-Ups” είναι υπέροχοι δίσκοι. Οι Spiders of Mars ήταν απίστευτη μπάντα και «ανέβασαν» πολύ τον Bowie. Πρέπει να πω, όμως, ότι το “Aladdin Sane” είναι το αγαπημένο μου γιατί είναι τόσο περίεργο, τόσο διαφορετικό. Εκεί που ακούς τα hard rock στοιχεία μπαίνει μετά το “Lady Grinning Soul” που είναι πραγματικά περίεργο και αυτό πάντα με ενθουσίαζε….για αυτό άλλωστε είναι ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια του Bowie.
Rockpages.gr: John, νομίζω ότι αυτή η περίοδος του Bowie ήταν μαγική λόγω και του γεγονότος ότι ο Bowie είχε δίπλα του τον εντυπωσιακό Mick Ronson.
John Norum: Ω ναι, χωρίς αμφιβολία. O Ronson ήταν εξαιρετικός και έπαιζε πάντα αυτό που ακριβώς χρειαζόταν το τραγούδι χωρίς να υπερβάλει. Ένα επιπλέον εντυπωσιακό στοιχείο του Ronson ήταν ότι έπαιζε φανταστική ρυθμική κιθάρα…
Rockpages.gr: Είχε και τη σκηνική παρουσία.
John Norum: Ναι! Ήταν φανταστικός με τη Les Paul, τα μακριά ξανθά μαλλιά, τις ασημένιες μπότες και τα φανταχτερά ρούχα.
Rockpages.gr: Είπες νωρίτερα ότι σου αρέσει να πειραματίζεσαι στα solo albums σου γιατί βαριέσαι εύκολα να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Μιλώντας για πειραματισμούς, το πρώτο σου single «Sail On» ακούγεται σαν κάποιο ακυκλοφόρητο τραγούδι των Audioslave. Σε κάποιες στιγμές νόμιζα ότι άκουγα τον αείμνηστο Chris Cornell.
John Norum: Ναι, ακριβώς. Ήταν τόσο περίεργο…όταν ηχογραφήσαμε τον βασικό «σκελετό» του τραγουδιού ακουγόταν, όπως είπες, σαν ένα τραγούδι των Audioslave και όταν ηχογράφησα τα φωνητικά πάλι ακουγόμουν σαν τον Chris Cornell. Δεν έγινε εσκεμμένα…μας βγήκε πολύ φυσιολογικά. Πρέπει να σου πω, μιας και το αναφέραμε, ότι δεν έχω ακούσει κανένα καλό hard rock συγκρότημα μετά τους Audioslave. Ήταν υπέροχοι. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν και άλλα καλά hard rock groups εκεί έξω, αλλά οι Audioslave ήταν το κάτι άλλο! Οι Rival Sons είναι επίσης ένα πολύ καλό συγκρότημα.
Rockpages.gr: Ποια είναι η γνώμη σου για κάποια νέα hard rock συγκροτήματα από τη χώρα σου, τη Σουηδία;
John Norum: Λοιπόν, δεν ξέρω τόσα πολλά νέα σουηδικά συγκροτήματα αλλά το αγαπημένο μου είναι οι Opeth. Μου αρέσει ο τρόπος που «παντρεύουν» το heavy metal με το prog. Και μετά έχεις τα πιο κλασικά heavy metal συγκροτήματα όπως οι Hammerfall, αλλά προσωπικά δεν ακούω τέτοιου είδους μουσική.
Rockpages.gr: Κάποιο σχόλιο για τους Ghost που είναι επίσης σουηδική μπάντα;
John Norum: Ναι…κοίτα, έχουν μερικά καλά τραγούδια, αλλά δεν ξεγελιέμαι τόσο εύκολα με αυτό που πλασάρουν! Ο κόσμος ενδιαφέρθηκε για αυτούς και έγιναν τεράστιοι λόγω της εικόνας τους με τις μάσκες και τα κοστούμια. Θέλω να πω, αν δεν είχαν το make-up και τα κοστούμια, κανείς δεν θα τους έδινε σημασία. Δεν λέω ότι οι Ghost δεν είναι καλό συγκρότημα, αλλά δεν μπορώ να δώσω σημασία στο όλο πακέτο. Προφανώς, αρέσουν πολύ στους πιτσιρικάδες και αυτό είναι που μετράει πραγματικά σε τελική ανάλυση. Το μόνο που λέω είναι ότι αν είχαν ανέβει στη σκηνή με ένα τζιν και ένα απλό μπλουζάκι, κανείς δεν θα τους πρόσεχε. Οι άνθρωποι ενδιαφέρθηκαν κυρίως για τους Ghost λόγω της εμφάνισής τους, λόγω της εικόνας τους. Το ίδιο έγινε και με τους KISS με τη διαφορά ότι αυτό συνέβη πριν 50 χρόνια! (γέλια)
Rockpages.gr: Επιστρέφοντας στο “Gone To Stay”, το δεύτερο single “Voices of Silence” είναι ένα τραγούδι για την πολιτική, σωστά; Έχεις προσθέσει έξυπνα μια πινελιά από Ronnie James Dio στους στίχους σου λέγοντας: if you listen to fools, the blind rules.
John Norum: Ναι, είναι ένα τραγούδι για την πολιτική. Κάποιοι πιστεύουν ότι πρόκειται για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά γράφτηκε πριν από τον πόλεμο. Είναι ένα τραγούδι για τα φρικτά πράγματα που κάνουν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Rockpages.gr: Ένα άλλο κομμάτι που ξεχωρίζει είναι το “One By One” όπου τραγουδάει ο Age Sten Nilsen από τους Wig Wam. Μου αρέσει η εμπορική, radio friendly ατμόσφαιρα του τραγουδιού που πρέπει να πω ότι λείπει από τους τελευταίους δίσκους των Europe.
John Norum: Ναι, το ξέρω. Αυτό θα ήταν το τέλειο τραγούδι για τους Europe. Στην πραγματικότητα, είναι το μόνο τραγούδι του album που έχει σχέση με την όλη αισθητική των Europe και το “One By One” θα κόλλαγε σε κάποιο album μας. Δεν ήθελα όλα τα τραγούδια να είναι σκοτεινά ή αργά… Ήθελα και μερικά χαρούμενα τραγούδια εκεί μέσα! Είναι ένα πολύ καλό τραγούδι με κάποια επιρροή από τους Beatles, ειδικά στο pre-chorus.
Rockpages.gr: Επίσης, στο δίσκο συναντάμε και μία νέα, slow εκτέλεση του “Face The Truth”. Πως και αποφάσισες να διασκευάσεις αυτό το τραγούδι σου μετά από 30 ολόκληρα χρόνια;
John Norum: Έγινε κατά λάθος. Κούρδιζα την κιθάρα μου στο στούντιο και ετοιμαζόμουν να ηχογραφήσουμε ένα solo…δεν μπορώ να θυμηθώ για ποιο κομμάτι. Όπως και να έχει ψάχναμε να βρούμε τον κατάλληλο ήχο και παράλληλα έπαιζα πολύ ήσυχα το riff και κάποια ακόρντα από το “Face The Truth”. Το έπαιζα σαν να ήταν ένα αργό τραγούδι και όταν το ο μηχανικός ήχου το άκουσε με ρώτησε: «τι είναι αυτό… τι παίζεις;». Όταν του είπα ότι ήταν ένα παλιό μου τραγούδι που ηχογράφησα πριν από 30 χρόνια με τον Glenn Hughes, επέμεινε να κάνουμε μια άλλη εκδοχή, να το μετατρέψουμε ουσιαστικά σε ένα slow τραγούδι. Πάτησε το “record” και έπαιξα περίπου ένα λεπτό του “Face The Truth”. Αυτό ήταν. Πέρασαν μερικές μέρες και ο μηχανικός ήχου μου είπε: «Άκουσε το “Face The Truth”…τη νέα έκδοση». τουλάχιστον εκείνο το ένα λεπτό που είχα παίξει. Ακούστηκε πολύ καλό και αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε μία κανονική ηχογράφηση. Βγήκε πολύ ωραίο.
Rockpages.gr: Ναι, είναι πολύ ωραίο. Βασικά μου αρέσουν και οι δύο εκδοχές. Παρεμπιπτόντως, ξέρεις αν ο Glenn έχει ακούσει τη νέα εκτέλεση;
John Norum: (γέλια) Δεν ξέρω. Πιθανώς! Δεν έχω μιλήσει με τον Glenn εδώ πολύ καιρό. Είμαι σίγουρος ότι θα του αρέσει…κάποια μέρα, θα επικοινωνήσω μαζί του και θα τον ρωτήσω αν του αρέσει γιατί πιστεύω ότι το νέο “Face The Truth” ταιριάζει καλύτερα στη φωνή του. Είναι περισσότερο το στυλ του, αν το σκεφτείς…περισσότερο soul και blues.
Rockpages.gr: Έχω την τέλεια ιδέα για σένα, αν και είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε γι’ αυτήν. Το επόμενο solo album σου θα είναι το δέκατο…
John Norum: Ναι, ακριβώς.
Rockpages.gr: Λοιπόν, μπορείς να τηλεφωνήσεις στον Glenn και σε κάποιους άλλους τραγουδιστές που έχουν παίξει μαζί σου και να γιορτάσετε το όλο γεγονός…πως σου φαίνεται;
John Norum: Ξέρεις κάτι…το σκεφτόμουν. Θέλω να κάνω κάτι ιδιαίτερο και να προσκαλέσω όλους τους τραγουδιστές που είχα σε προηγούμενους δίσκους μου. Τον Glenn, τον Goran (Edman), τον Kelly (Keeling)…όλους αυτούς τους σπουδαίους μουσικούς. Θα είναι μια μεγάλη γιορτή!
Rockpages.gr: John, κάτι τελευταίο: Λατρεύω σχεδόν όλα τα albums των Europe και σέβομαι απόλυτα την επιθυμία σας να ακολουθήσετε ένα διαφορετικό μουσικό μονοπάτι μετά την επανασύνδεση σας το 2004. Όλοι, όμως, αναρωτιούνται αν θα ακούσουμε ποτέ ξανά ένα δίσκο από τους Europe με τον κλασικό σας ήχο;
John Norum: Η απάντηση είναι: ναι! Αυτό ακριβώς θέλω να κάνω αυτή τη στιγμή. Καθώς μιλάμε, γράφουμε τα νέα τραγούδια γιατί θα μπούμε στο στούντιο τον επόμενο Μάιο. Είπα στα παιδιά ότι δοκιμάσαμε και πειραματιστήκαμε με διαφορετικά στυλ…κάναμε metal, κάναμε grunge…πειραματιστήκαμε με διάφορους ήχους και κουρδίσματα στην κιθάρα…έτσι είπα στα παιδιά ότι ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στο κλασικό μας στυλ και να ηχογραφήσουμε ένα μελωδικό hard rock άλμπουμ όπως κάναμε παλιά, τη δεκαετία του 80. Ας ελπίσουμε ότι θα το κάνουμε. Θα είναι σα να κλείνει ο κύκλος!
Rockpages.gr: John, ξέρεις φυσικά ότι αυτό είναι σπουδαίο νέο για όλους τους fans των Europe!
John Norum: Ναι, το ξέρω! Αυτό θέλουμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή. Θα δούμε πώς θα πάει.
