Θυμάμαι σαν φοιτητής πόσο με γοήτευαν οι απόψεις ενός Αυστριακού φιλοσόφου της επιστήμης ο οποίος εξίσωνε την προσφορά της τέχνης με αυτή της επιστήμης στο δυτικό πολιτισμό. Για να ακριβολογούμε, ο συγκεκριμένος τύπος εξέφραζε μία άκρως αναρχική θεωρητική πεποίθηση σύμφωνα με την οποία όλα έχουν το ίδιο ειδικό βάρος στο μοντέλο αναπτυξης της Δύσης. Δεν ξέρω το κατά πόσο είναι επίκαιρες αυτού του είδους οι θέσεις αλλά εγώ προσωπικά θα ήθελα να δω περισσότερα παραδείγματα όπου η μουσική θα άλλαζε –έστω και λίγο- τον κόσμο.
Ακούω πολλούς καλλιτέχνες όλα αυτά τα χρόνια να αφορίζουν την τάση πολλών συναδέλφων τους οι οποίοι παραμένουν «κολλημένοι» στις δάφνες του παρελθόντος μετατρέποντας εαυτούς σε ένα νοσταλγικό show διακόπτωντας κάθε προσπάθεια καλλιτεχνικής ανέλιξης και περαιτέρω δημιουργίας. Τα ονόματα πολλά και όλοι τα γνωρίζουμε. Γιατί, δεν πιστεύω να υπάρχει έστω και ένας εκεί έξω που να μη θεωρεί ότι σε γενικές γραμμές συγκροτήματα όπως οι KISS, Uriah Heep, Blue Oyster Cult, Foreigner κτλ. κάνουν αυτό ακριβώς. Και να δεχτώ ότι αυτοί διανύουν ήδη την πέμπτη δεκαετία της καριέρας τους και βρίσκονται στην (καλλιτεχνική) δύση τους. Υπάρχουν και οι νεότεροι Metallica, Def Leppard, Tool κ.α. που η παραγωγικότητά τους δεν είναι καθόλου ζηλευτή. Κάποιος θα αντιτείνει ότι η ποιότητα προέχει πάντα της ποσότητας. Καμία αντίρρηση! Αλλά όπως λέγανε και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι: «πάν μέτρον άριστον». Κάποια στιγμή όμως, θα πρέπει να γίνει μία κουβέντα σχετικά με το πόσο νομιμοποιείται ή αν προτιμάτε το κατά πόσο είναι θεμητό να «ξεζουμίζει» ένας καλλιτέχνης το back catalogue και να περιοδεύει για δεκαετίες βασιζόμενος σε 3-4 άλμπουμ.
Τούτων λεχθέντων, κάθε αποτίμηση θα πρέπει πάντα να γίνεται με γνώμονα το πλαίσιο της εποχής. Και η εποχή μας επιτάσσει τα συγκροτήματα να προσφέρουν στον κόσμο αυτό ακριβώς που ζητάει, δηλαδή νοσταλγικά shows που θα τον γυρίσουν πίσω στο χρόνο, θα του θυμίσουν πράγματα και καταστάσεις και θα τον κρατήσουν για πάντα νέο δια μέσω των κλασικών τραγουδιών. Αυτός δεν είναι άλλωστε και ο πιο σημαντικός ρόλος της μουσικής; Να «ξυπνάει» ή να «γεννάει» συναισθήματα! Το βλέπετε γύρω σας στις συναυλίες που παρακολουθείτε. Η συντριπτική πλειοψηφία των παρευρισκομένων θέλει να ακούσει τα κλασικά hits και όχι τα πιο παράξενα κομμάτια της δισκογραφίας του group. Μιλούσα με έναν πολύ καλό μου φίλο ο οποίος είδε πρόσφατα τους Deep Purple στη Μασσαλία και μου είπε ότι όταν οι Βρετανοί αποφάσισαν να παίξουν 2-3 «περίεργα» κομμάτια, από κάτω όλοι ήταν ακίνητοι…μέχρι που μπήκαν οι πρώτες νότες του “Black night” και ξαναζωντάνεψαν! Είναι αυτό που θέλουμε όμως…;
Για να είμαι πάντως ακριβοδίκαιος, καταλαβαίνω απόλυτα τη στάση της πλειονότητας των συγκροτημάτων να επενδύουν στη νοσταλγία. Όσο μεγαλώνω, μάλιστα, την αντιλαμβάνομαι ακόμη περισσότερο. Ωστόσο, όσοι αγαπάμε τη μουσική θέλουμε τα αγαπημένα μας σχήματα να παράγουν νέο υλικό έστω και αν αυτό –σχεδόν εξ ορισμού- θα είναι στο μυαλό μας κατώτερο των όποιων κλασικών δίσκων. Το πρότυπο θα πρέπει να είναι π.χ. ο Bruce Springsteen, ο Rod Stewart και γιατί όχι οι Saxon! Λέτε να μην γνωρίζει ο Biff ότι το “Battering Ram” ωχριά απέναντι στο “Denim and Leather” αλλά ακόμη το παλεύουν και κάνουν το καλύτερο δυνατό…αυτό μετράει!
Στο δια ταύτα: καλή η νοσταλγία και άκρως καταλυτική και αναζωογονητική για τους οπαδούς. Ωστόσο είναι ταυτόχρονα ένα βαρίδι στην εξέλιξη των μουσικών. Το αν θα καταφέρουν να αλλάξουν τον κόσμο με τη μουσική τους, δεν είναι στο χέρι τους. Αυτό που μπορούν να κάνουν όμως είναι να αλλάξουν τον μικρόκοσμο του καθενός από εμάς χωριστά. Αυτό από μόνο του είναι μία τεράστια επιτυχία αλλά και ευθύνη! Κάπως έτσι θα δικαιωθεί και εκείνος ο Αυστριακός φιλόσοφος που αναφέραμε στην εισαγωγή μας…
Σάκης Νίκας