
O πειραματισμός στο extreme ηχόχρωμα μπορεί να δώσει απίστευτα ενδιαφέροντα πράγματα. Ο Kωνσταντίνος Mindcrimek Βλάχος άκουσε την τελευταία δουλειά των Spineless, το φοβερό Dysphonia (2024, Submersion Records) και αποφάσισε να το παρουσιάσει στο SOUNDS OF DECAY RADIOSHOW στο darkwaveradio.net (Δευτέρες 21:00-22:30) ώστε να μάθουμε πόσο ιντριγκάρει την Χρύσα Τσαλταμπάση η μουσική ποικιλία…
Rockpages.gr: Τα ασπόνδυλα είναι λέει το 97% των ειδών των ζώων, ένα εντυπωσιακό ποσοστό αν σκεφτούμε ότι χωρίς σπονδυλική στήλη δεν μπορούν να στηριχθούν τα ζωτικά τους όργανα και γενικά έχουν μια αστάθεια, βέβαια αυτό τους δίνει και μια ευπλαστότητα στην κίνηση που το λες και μεγαλύτερη ελευθερία. Πώς προέκυψε το όνομα του project; Έχεις την αντίστοιχη ευπλαστότητα σαν δημιουργός στους Spineless;

Χρύσα: Δεν υπάρχει κάποια σπουδαία ιστορία πίσω από αυτό, είμαι εγώ και οι σκέψεις μου και το ότι δε μπορώ να εστιάσω με τίποτα σε κάτι και ένα από αυτά ήταν οι μουσικές μου αναζητήσεις, αισθανόμουν πως πρέπει να έχω μια βάση, να είμαι σίγουρη γι’ αυτό που θέλω να δηλώσω μουσικά. Αλλά επειδή πάντα άκουγα πολλά διαφορετικά πράγματα και έβγαινε ένας «αχταρμάς», θεώρησα ότι το Spineless είναι η κατάλληλη λέξη, τύπου δεν στηρίζομαι πουθενά κτλ
Θέλω να πιστεύω πως έχω ευπλαστότητα, με την έννοια πως δε φοβάμαι πια να εκφράσω διαφορετικές μου πτυχές ή ακούσματα και πως αυτά μπορούν ή όχι αυτά να συνδεθούν μεταξύ τους. Πιάνω κάτι που μου φαίνεται πως ενδιαφέρον σε μια μελωδία ή ιδέα και το φτιάχνω με βάση το πως αισθάνομαι εκείνη τη στιγμή, δεν υπάρχει κάποιο τετράγωνο εκεί πως πρέπει να ακουστεί έτσι.
Rockpages.gr: Σε όλες τις guest συμμετοχές σου υπάρχει μια τρομερή ποικιλία στο παλμαρέ των ηχοχρωμάτων που έχεις δώσει το στίγμα σου. Και είχε φανεί από εκείνο το demo των National Pornografik πίσω στο 2003. Εκείνη η περίεργη παρέα από τη Θεσσαλονίκη είχε ανοίξει τότε για πάμπολλες μπάντες που γουστάραμε, αλλά μπήκατε στον πάγο το 2009, με το που βγήκε το άλμπουμ D.
Χρύσα: Ενώ συναυλιακά κάναμε πολλά πράγματα για χρόνια, δισκογραφικά ήμασταν δυσκίνητοι και έτσι άργησε ο δίσκος. Εκείνη την περίοδο έφυγα για σπουδές και το έκοψε όλο αυτό. Τα παιδιά, εκτός του μπασίστα μας, έφτιαξαν τους Agnes Vein, με αξιόλογη πορεία και παίζουν ακόμη και εγώ έκανα τα δικά μου. Ο λόγος που δεν παίζουμε σαν National είναι πως ο μπασίστας δε θέλει πια να παίζει μπάσο, αλλά είμαστε όλοι φίλοι καρδιακοί και όταν βρισκόμαστε πίνουμε τις μπύρες μας και λέμε τα νέα μας, δε θέλουμε ποτέ να πούμε πως διαλυθήκαμε, γιατί ποτέ δεν ξέρεις, αλλά θέλουμε να το κάνουμε όπως τότε και όχι να ψάξουμε για κάποιον άλλο.
Rockpages.gr: Οι σπουδές στην Ολλανδία αφορούσαν το τραγούδι;
Χρύσα: Ναι, σπούδασα διδασκαλία της φωνής και performing. Εκεί άνοιξαν διάφοροι ορίζοντες, έκανα διάφορα μουσικά project, έφτιαξα μια πιο metalcore μπάντα κτλ
Rockpages.gr: Είχες ήδη αποφασίσει πως θα ζούσες από τη μουσική και το τραγούδι;
Χρύσα: Αυτό το είχα αποφασίσει λίγο πριν φύγω, πριν δούλευα σε ταξιδιωτικό πρακτορείο γιατί το πρώτο μου πτυχίο ήταν στον Τουρισμό. Όταν ξεκίνησα στα 14 τα μαθήματα φωνητικής, τα είχα λίγο όπως λέγαμε παλιά, πως πρέπει να έχεις την κανονική σου δουλειά και τη μουσική, και πήγαινα μ΄ αυτή την συνθήκη, μέχρι που κάποια στιγμή αποφάσισα να γίνει η μουσική η κανονική μου δουλειά, σαν τραγουδίστρια, σαν δασκάλα, κάπως θα ήταν και έτσι δήλωσα παραίτηση και έφυγα στο εξωτερικό.

Rockpages.gr: Το να βιοπορίζεται κάποιος από τη μουσική σημαίνει πως δε θα το κάνει μέσα από ένα συγκρότημα, είναι λίγο αδικία αυτό;
Χρύσα: Πολύ θα ήθελα να το κάνω μέσα από ένα συγκρότημα, τους Spineless, αλλά δε γίνεται. Η διδασκαλία όμως είναι κάτι μου αρέσει πάρα πολύ και επειδή ουσιαστικά έχω φτιάξει μια πολύ ωραία συνθήκη, αυτό που διδάσκω είναι αυτό που μ’ αρέσει να κάνω, δε διδάσκω κλασική θεωρία ή τοποθέτηση, είμαι στο μοντέρνο φάσμα και τα τελευταία αρκετά χρόνια σχεδόν αποκλειστικά σε extreme τεχνικές, οπότε δε μπορώ να πω ότι περνάω άσχημα, το αντίθετο θα έλεγα και κάπως ισορροπεί την κατάσταση.
Rockpages.gr: Παίζεις και μουσικά όργανα;
Χρύσα: Ξέρω λίγο απ΄ όλα, λίγο μπάσο, λίγα πλήκτρα, λίγη κιθάρα. Στη σχολή είχα κάνει δεύτερο μάθημα επιλογής ντραμς, απλά αν δεν τα κάνεις με μια συνέπεια τα ξεχνάς.
Rockpages.gr: Τι ήταν αυτό που σε οδήγησε σε ένα προσωπικό project;
Χρύσα: Εγώ γενικά γράφω μουσική από μικρή ηλικία, με τα λίγα που ξέρω και τα ακόμα πιο λίγα που ήξερα τότε στην κιθάρα και στο πιάνο. Έγραφα πάντα μελωδίες, συγχορδίες, στίχους, οπότε γέμιζα τετράδια σε φυσική μορφή, το κάνω ακόμη, δεν είμαι στη φάση του να ανοίξω ένα project στο laptop, όσο πιο αναλογικά τόσο το καλύτερο. Οπότε κάποια στιγμή, μαζεύτηκαν αρκετά και επίσης κάπου πήγαινε όλο αυτό, δεν ήταν απλά σκόρπιες ιδέες, άρχισαν να έχουν μια συνοχή και αισθάνθηκα ότι είναι μια καλή ώρα να βγάλω επιτέλους τον πρώτο μου δίσκο, με κομμάτια που ήδη έγραφα 15 χρόνια τουλάχιστον. Εννοείται μου αρέσουν πάρα πολύ οι guest συμμετοχές και θα το κάνω όσο μπορώ, αλλά επίσης έχω μια μεγάλη ανάγκη να εκφράζω το απόλυτα δικό μου πράγμα, το δικό μου συναίσθημα και χωρίς να σκεφτώ αν πρέπει κάτι να χωρέσει κάπου. Γιατί η αλήθεια είναι όταν κάνεις συμμετοχές, έχεις στο μυαλό σου τον καλλιτέχνη που στο έχει ζητήσει, να ταιριάξει λίγο, ξέρεις, όλα έχουν κάποιο σκοπό και λόγο, οπότε ήθελα στο δικό μου να έχω την πλήρη ελευθερία να κάνω ότι θέλω. Και κάπως έτσι βγήκε τώρα και ο δεύτερος δίσκος.
Rockpages.gr: Ήταν ιδέες που είχες δώσει και άλλου και δεν ταίριαξαν;
Χρύσα: Όχι, όχι, δεν έδωσα κάτι αλλού, αυτά τα κράτησα για μένα. Δεν ξέρω πως γίνεται, αλλά όταν κάθομαι να γράψω κάτι, είτε μελωδία στο πιάνο, είτε στη φωνή, είτε στίχους, γίνεται αυτόματα πια, ξέρω τι είναι για μένα και τι είναι για κάποιο άλλο project.

Rockpages.gr: Πόσο διαφορετικό είναι να γράφεις για το προσωπικό σου project από ότι η φόρμα μιας κλασικής rock μπάντας; Δεν λείπουν οι ζυμώσεις της ομάδας;
Χρύσα: Είναι διαφορετικό με την έννοια της απόλυτης ελευθερίας. Για μένα είναι λίγο δύσκολο με το πόσο δραστήρια μπορώ να είμαι με το project, το οποίο χρηματοδοτώ εξ ολοκλήρου και άρα αναγκαστικά υπάρχει ένας περιορισμός, από τη στιγμή που βιοπορίζεσαι από τη δουλειά και μετά προσπαθείς να είσαι συνεπείς στις υπόλοιπες υποχρεώσεις. Είναι ένα μεγάλο συν όταν όλη η μπάντα συμμετέχει, βοηθάει να γίνονται πράγματα πιο γρήγορα. Από συνθετικής απόψεως είναι πολύ χαλαρωτικό για μένα, γιατί μπορώ να κάνω ότι θέλω χωρίς να ρωτήσω κανέναν. Βέβαια, στους συνεργάτες μου, που είμαστε και χρόνια φίλοι, τους αρέσει η συνθήκη αυτή αλλά και το υλικό, δεν ξέρω πως θα το δρομολογούσα αν είχαμε πολύ μεγάλες αντιθέσεις. Οπότε αυτή είναι η διαφορά σε πρακτικό και δημιουργικό επίπεδο, το καθένα με τα καλά του και τα κακά του, όπως όλα τα πράγματα σ΄ αυτή τη ρημάδα τη ζωή.
Rockpages.gr: Μιας και μιλάμε για μη mainstream ηχοχρώματα, πολλοί δεν είναι εξοικειωμένοι με το μουσικό στυλ που παίζεις, θέλεις να μας το περιγράψεις λίγο;
Χρύσα: Έχω βρει την απάντηση σ΄ αυτή την ερώτηση, γιατί πρέπει να το χαρακτηρίζω, τώρα πια το λέω experimental post metal, γιατί θεωρώ πως έχει αρκετά στοιχεία, οπότε αν πρέπει να μπει η ταμπέλα θα είναι αυτή.
Rockpages.gr: Από τα πιο χαρακτηριστικά κομμάτια στο νέο άλμπουμ είναι το disease πάντως, έχει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που είναι αντίθετα μεταξύ τους, αλλά κολλάνε τόσο ωραία. Πόσο δύσκολη είναι η εναλλαγή μεταξύ των καθαρών και μη φωνητικών;
Χρύσα: Θέλει την εξάσκηση του, τώρα πια μετά από χρόνια, δεν μου είναι δύσκολο, αλλά έχω περάσει πάρα πολλές ώρες να τραγουδάω και να προσπαθώ να κάνω τη σύνδεση και να βρεθεί η ισορροπία.
Rockpages.gr: Φαντάζομαι είναι τρελό πλεονέκτημα το ότι είσαι καθηγήτρια φωνητικής
Χρύσα: Είναι, γιατί πάρα πολλές φορές πρέπει να δείχνω πράγματα στους μαθητές μου και είναι μια καλή ευκαιρία για μένα να κάνω εξάσκηση, να μαθαίνω καινούρια κομμάτια και να προσπαθώ να βγάλω ίσως μια διαφορετική τεχνική, με έχει βοηθήσει πάρα πολύ.

Rockpages.gr: Το να έχει κάνει μαθήματα κάποιος βοηθά και στο να μην καταστρέψει τη φωνή του;
Χρύσα: Βοηθάει πάρα πολύ να πάρεις σωστές βάσεις. Μου δίνεις ωραία πάσα, γιατί έχουμε αρχίσει να το συζητάμε στο χώρο της φωνητικής αυτό, γιατί και εμείς οι δάσκαλοι που το κάνουμε σωστά και με ωραίες τεχνικές, αλλά όταν μιλάς 8-9 ώρες συνεχόμενα φυσικά μπορεί να κλείσει η φωνή και φυσικά θα πάθεις υπερκόπωση, δε θα κάνει εξαίρεση για σένα, όλοι μπορεί να το πάθουν. Επίσης όχι μόνο οι screamers, μπορεί να το πάθουν από metal τραγουδιστές μέχρι κλασικούς ή λυρικούς τραγουδιστές. Απλά είναι πιο εύκολο να στοχοποιηθεί ένα είδος επειδή είναι πιο επιθετικό αυτό που ακούς και “κακό” για τη φωνή σου, ενώ κάτι που είναι γλυκό και μελωδικό να νομίζεις πως δεν θα πάθεις κάτι από αυτό, από όλα μπορείς να πάθεις αν δεν προσέξεις.
Rockpages.gr: Ποιοι καλλιτέχνες και σχήματα ήταν αυτά που σε έκαναν να ανατριχιάζεις πριν φτάσεις στην πρώτη σου ηχογράφηση;
Χρύσα: Κοίτα, η μεγάλη μου αγάπη και παντοτινή και καλύτερη μπάντα του κόσμου είναι οι Mr. Bungle και ο αγαπημένος μου τραγουδιστής όλου του σύμπαντος είναι ο Mike Patton, αλλά γενικά άκουγα και άλλα πράγματα, ειδικά τότε, επί εποχής National ήμασταν και fans εμείς οι ίδιοι, δηλαδή The Gathering, Anathema, Amorphis. Επίσης Skunk Anansie, Guano Apes, Dead Can Dance, Diamanda Galás, με όλα αυτά ακόμα ανατριχιάζω.
Rockpages.gr: Τι διαφορές θα έλεγες πως έχει το δεύτερο άλμπουμ σε σχέση με το ντεμπούτο;
Χρύσα: Ακόμα και στον τίτλο έχει διαφορά, επίσης στις συνθέσεις, γιατί στο πρώτο τα περισσότερα είναι φωνές, πιάνα, αυτοσχεδιασμοί και κρατάνε και πολλοί, στο δεύτερο είναι κανονικά κομμάτια, μικρότερης διάρκειας. Δεν έγινε επίτηδες κάτι, απλά βγήκαν έτσι τα κομμάτια. Επίσης στο δεύτερο έχει μεγαλύτερο ρόλο συνθετικά ο Κώστας Βερίγγας που είναι και ο βασικός παραγωγός (όπως ήταν και στο προηγούμενο), έχει γράψει για παράδειγμα τη μουσική στο disease, στο justice, καλά αυτό ήταν ένα κομμάτι που παιδεύαμε από το 2006, γιατί είχε το δικό του solo project και γω ήμουν guest φωνή εκεί, είναι μια μίξη πραγμάτων. Άλλες διαφορές
Rockpages.gr: Με ποιο τρόπο συνθέτεις ένα κομμάτι; Είναι μια φωνητική μελωδία ή κάτι που θα παίξεις στο πιάνο;
Χρύσα: Συνήθως γράφω φωνές πιάνα μαζί, έχω μια βασική μελωδία και έχω πάντα στίχους γραμμένους και έτσι έχω από πριν μια ιδέα τι θα συνδέσω που. Αυτός είναι ο σκελετός, φωνή, πιάνο, μελωδίες και μετά συζητάω με τον Κώστα για το ποια κατεύθυνση θα ήθελα να πάρει. Στον προηγούμενο δίσκο ήταν πιο απλά τα πράγματα, γιατί ήταν μια διαδικασία που είχε αρχίσει 15 χρόνια πριν και πήγα έτοιμη με τα κομμάτια μου, του είπα αυτά είναι, έλα να δούμε τι άλλο μπορούμε να βάλουμε, ενώ τώρα στο δεύτερο το αντιμετωπίσαμε αλλιώς, με μια άλλη πιο φρέσκια ματιά στην παραγωγή και με πολύ ωραίες ιδέες που είχε. Βέβαια βοηθάει το ότι έχουμε πολλά κοινά μουσικά ακούσματα, όπως είναι οι The Gathering, οι Ulver, οι Nine Inch Nails, ο Patton, οπότε ο Κώστας ξέρει που θέλω να το πάω. Γενικά συζητάμε πολύ για μια κατεύθυνση και μετά ανταλλάσσουμε ιδέες, χωρίς να είναι ατελείωτη ανταλλαγή, συνήθως το πρώτο πράγμα που θα μου στείλει μου αρέσει. Εκτός από 2-3 κομμάτια που μου έστειλε αυτός τη σύνθεση και έβαλα εγώ από πάνω τις μελωδίες.

Rockpages.gr: Θα έγραφες κάτι που θα ήταν το score ενός φιλμ;
Χρύσα: Θα έγραφα, έχω γράψει, αλλά με ομάδες πάντα, για άλλα project. Θα το έκανα αλλά δεν ξέρω αν θα με τρέλαινε, γιατί θέλει μια συγκεκριμένη αφοσίωση και μένα η συγκέντρωση δεν μπορεί πάνω από δύο δευτερόλεπτα. Θα μου άρεσε να το κάνω, μου φαίνεται αρκετά απαιτητικό, πρέπει να βλέπεις και σκηνές κτλ αλλά δε θα έλεγα όχι.
Rockpages.gr: Ο τίτλος Dysphonia έχει να κάνει με τον ιατρικό όρο; Μιας και με τον όρο δυσφωνία περιγράφονται μια γκάμα διαταραχών της φωνής.
Χρύσα: Από κει ξεκίνησε, είναι μια λέξη που τη συναντάω συχνά, επειδή ασχολούμαι και με το ακαδημαϊκό κομμάτι των extreme φωνητικών. Η λέξη δυσφωνία είναι κάτι που εμφανίζεται συχνά στην έρευνα, μπορεί να φανερώσει ένα φωνητικό πρόβλημα, να έχεις μια βραχνάδα και να σου χαλάει λίγο τη φωνή, μπορεί να μην είναι τίποτα αλλά να φανερώνει και κάποιο θεματάκι. Μπορεί να ακούς μια φωνή και να σου φαίνεται εντελώς χαλασμένη και να μην υπάρχει τίποτα, είναι ένα συναρπαστικό κομμάτι να βλέπεις τις φωνητικές χορδές στην κάμερα σε σχέση με αυτό που ακούς. Μπορεί εύκολα να ξεγελάσει, αλλά αυτό έχει δημιουργήσει μια κακή εικόνα για τα φωνητικά αυτά που είναι πρωταθλητισμός στο χώρο της φωνητικής.
Εγώ αυτό το σύνδεσα με όλο το περιβάλλον που ζω, το οποίο σε πολλές φάσεις μου φαίνεται πολύ λάθος, εξού και δυσφωνία, αλλά πολλές φορές μέσα σε όλο αυτό γίνονται και πολύ ωραία πράγματα, οπότε μου έκανε μια αντιφατική εικόνα και αυτό πιστεύω βγαίνει στο δίσκο, που παίζει με διαφορετικά πράγματα.
Rockpages.gr: Στους στίχους υπάρχει κάποια θεματική;

Χρύσα: Όλα τα χρόνια με απασχολεί πάρα πολύ η κατάσταση στη χώρα μας με τη δικαιοσύνη, που είναι ανύπαρκτη, κραυγαλέα περιστατικά που τα αγγίζουμε πιο επιδερμικά, οι πολίτες είμαστε εξοργισμένοι και στους δρόμους αλλά υπάρχει όλο αυτό το πέπλο και η συγκάλυψη. Επίσης με προβληματίζει για το που πηγαίνουν οι ανθρώπινες σχέσεις, φιλικές ή ερωτικές, το πόσο fast food έχουν γίνει όλα, από το φαγητό που τρώμε μέχρι τα συναισθήματα. Θέλω να πω με προβληματίζει γενικά το περιβάλλον που ζω, εγώ και όλοι και προσπαθούμε να κάνουμε ότι καλύτερο χωρίς να μας στρίψει τελείως το μυαλό, το βασικό είναι αυτό και προσπαθώ να καταλαγιάσω μέσα μου. Δεν το λέω εντελώς απαισιόδοξα, αλλά βλέπω πως ότι και να κάνουμε θα οδηγηθούμε στην ίδια μαυρίλα.
Rockpages.gr: Και πως σου ήρθε ο τίτλος Ode To My Procrastination, είσαι όντως τόσο αναβλητική που έπρεπε να το κάνεις τραγούδι;
Χρύσα: Τόσο και πιο πολύ, γιατί τι να πεις σε ένα τραγούδι. Αυτό είναι το πιο straight forward κομμάτι, απλά είχα πριν από κάποια χρόνια την κιθάρα, άρχισα να κοπανάω αυτές τις συγχορδίες και να λέω αυτά τα λόγια, που ήταν αυτό που αισθανόμουν τότε, το οποίο τελικά μ’ ακολουθεί και θα μ΄ακολουθεί από ότι έχω καταλάβει. Ναι είμαι γενικά πολύ αναβλητική, χωρίς να το κάνω επειδή δε με νοιάζει, μπορεί να σκέφτομαι κάτι από το πρωί ως το βράδυ, να μη μπορώ να κοιμηθώ απ΄ αυτό και να ξυπνάω την επόμενη μέρα και να μην κάνω γι΄ αυτό και να συνεχίζω να αγχώνομαι, πολλά χρόνια τώρα, απλά το έχω πάρει απόφαση ότι θα είναι έτσι και δε θα αλλάξει.
Rockpages.gr: Το Νοέμβριο είχες κάνει παρουσίαση του δίσκου στο Temple και τέσσερις μέρες μετά άνοιξες και για την Chelsea Wolfe. Πόσο διαφορετική είναι σαν συνθήκη για σένα να παίζεις τα κομμάτια σου ζωντανά;
Χρύσα: Σίγουρα είναι πολύ διαφορετικό από το να κάθομαι στο στουντιάκι μου, να τα τραγουδώ και να τα παίζω μόνη μου. Μ’ αρέσει πάρα πολύ να παίζουμε live με τα παιδιά και ο Κώστας όταν ήταν (πλέον ζει στο εξωτερικό) και τώρα. Τώρα, δεν το έχουμε βρει απόλυτα ηχητικά σαν τρίο, έχουμε κάνει δυο live μόνο έτσι, αλλά είμαστε σε καλό δρόμο. Όταν φύγει και αυτό το άγχος θα το διασκεδάσουμε περισσότερο.
Rockpages.gr: Τι είναι αυτό που περιμένεις σαν δημιουργός πλέον;
Χρύσα: Δεν περιμένω τίποτα Κωνσταντίνε μου, έχω κάποιες ιδέες και θα ήθελα να συγκεντρωθώ να δω μήπως βγάλω καινούρια μουσική σε κάποιο λογικό χρόνο και όχι σε 5-6 χρόνια. Μουσικά πως θα είναι δεν το ξέρω, υπάρχει κόσμος που κάνει ένα πλάνο, θα μου άρεσε και μένα να το κάνω αλλά δε μπορώ. Σίγουρα με άλλα πράγματα που ετοιμάζω παράλληλα, θα είμαι εδώ, δε θα ξεφύγετε δηλαδή.
Rockpages.gr: Χρύσα σ’ ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σου εδώ απόψε!
Χρύσα: Εγώ σ΄ ευχαριστώ για την πρόσκληση, τις ωραίες ερωτήσεις και όλη αυτή την αναδρομή που έκανα και γω μαζί σου
Μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη τη συνέντευξη εδώ: